Saeeda Saeed is een visueel activist (g. Jeddah, Saoedi-Arabië) die via haar artistieke praktijk platforms voor guerrillacommunicatie ontwikkelde om de staatsgecontroleerde Saoedische media te verstoren. In 2015 zette Saeed bijvoorbeeld een serie piratenradiozenders op, samen met alternatieve musici, erotische dichters, naaktkunstenaars, leden van de lgbtqia+ gemeenschap en illegale migranten. Zo werd ruim 270 uur aan alternatieve verhalen in het Saoedische koninkrijk uitgezonden.
Tijdens haar residency aan de Jan van Eyck Academie (2019 – 2020) onderzocht Saeed verschillende verschijningsvormen van haar identiteit als activist via spel, performance, fictie en beweging. In haar recente werk richtte Saeed zich op ontwerpgerelateerde interventies binnen Twitter, als reactie op de Saoedische wetgeving van 2017 die staatskritische retweets gelijkstelde aan terrorisme. Saeed ontwikkelde een serie tegenstrategieën voor het plaatsen van posts waarmee officiële staatsberichten worden weggedrongen, en waarbij gebruikers hun IP- adressen veilig kunnen afschermen. Voorbeelden zijn Instant Meme Noise Reactor (2020), een object dat onzinnige en humoristische beledigingen uitstort over elke post van door de staat beheerde accounts, en Portable Clickfarm (2019), dat fysieke beweging en het menselijk lichaam inzet als verstorende instrumenten bij het verkrijgen van digitale autonomie.
Clapback Fury (2021)
Structuur: metaal en hout; digitale media: internetkunst
88 x 94 x 0.8 cm (dansvloer); 90 x 200 cm (standaard)
Clapback Fury is een schijnbaar speelse reactie van de kunstenaar op de beperkte (internet-)vrijheid in Saoedi-Arabië. In 2018 maakte het staatsgesteunde Saudi Electronic Army duizenden valse Twitterprofielen aan, om de verering van leiders zowel on- als offline te promoten. Ook werd in 2017 wetgeving ingevoerd waarmee “het retweeten van verhalen die ingaan tegen de staat, het koningshuis of religie” beschouwd wordt als een terroristische daad, bestrafbaar met duizend zweepslagen en tien jaar gevangenisstraf. Critici in binnen- en buitenland lopen gevaar; hun families en vrienden worden bedreigd, vernederd en belaagd.
Het werk Clapback Fury is vergelijkbaar met het videospel Dance Dance Revolution (Konami) en ontwikkeld om de geoliede Saoedische Twittermachine te verstoren. Telkens wanneer een bezoeker op het werk stapt, genereert het onzinnige memes* en directe tags naar Saoedische staatsprofielen, met als doel officiële tweets te verdringen. Vanuit het besef van een voortdurend en wereldwijd verlies aan zowel fysieke als digitale autonomie voor individuen, poogt de kunstenaar enige vorm van controle terug te claimen met dit ritmische danswerk. Het werk gebruikt spel, humor en plezier om een gevoel van ontlading op te roepen, een plezier dat tegenwicht biedt aan de wanhoop over een politieke realiteit zonder alternatief.
Clapback Fury werd tentoongesteld in Vleeshal (locatie Groenmarkt, 13 nov – 18 dec 2021) als onderdeel van het Special Project 2020/21.
*komisch filmpje of grappige afbeelding, massaal gedeeld op internet. Van Dale, 2021