Nolan Oswald Dennis is een paradisciplinair kunstenaar die woont en werkt in Johannesburg, Zuid-Afrika. Hen behaalde een BA in architectuur aan de Universiteit van de Witwatersrand (Wits) en een MA of Science in Art, Culture and Technology aan het Massachusetts Institute of Technology (MIT). Hun praktijk onderzoekt de materiële en metafysische omstandigheden van dekolonisatie en bevraagt de politiek van ruimte (en tijd) door middel van een systeemspecifieke – in plaats van een site-specifieke – benadering.
Nolan Oswald Dennis ontving in 2016 de FNB Arts Prize en exposeerde in verscheidene solo- en groepstentoonstellingen, waaronder de Young Congo Biennale, Boras Biennial, Museu d’Art Contemporani de Barcelona (MACBA); Architekturmuseum der TU München en Palais de Tokyo, Parijs.
Specifications for a Reverse Archaeology (2022 – 2023)
film & mixed media installatie
Specifications for a Reverse Archaeology is een set van para-fictieve structuren en een speculatieve film, die een omgekeerde archeologie vormen van het Mapungubwe-complex: een verzameling van verprutste opgravingen, gouden artefacten, onderzoeken, onjuiste interpretaties, metallurgisch symbolisme, mythologie, materiële en spirituele geschiedenissen rondom de heilige heuvel en historische hoofdstad van de prekoloniale staat Mapungubwe. ‘Omgekeerde archeologie’ verwijst naar de weigering van de kunstenaar om het verleden als een bron voor extractie (uit de aarde) te behandelen. Daarom biedt dit werk een serie aanpassingen aan de instrumenten, structuren en technologieën uit de archeologische praktijk, om deze op een radicaler toekomstpad voor te bereiden.
Geënt op de techno-spirituele geschiedenissen van oorspronkelijke bevolkingsgroepen verbeeldt Specifications for a Reverse Archaeology een reeks niet-extractieve handelingen met de materiële en etherische wereld waaraan Mapungubwe verbonden is. Tegenover het koloniale imaginarium van landschappen waaruit grondstoffen worden verwijderd (goud, diamant, geschiedenis, voorouderlichamen, kennis) plaatst dit parafictionele werk een landschap dat voorbereid is voor terugkeer. Specifications for a Reverse Archaeology herziet technieken, instrumenten en praktijken om te komen tot een andere relatie met diepe tijdsduur, zwarte ruimte en het vooruitzicht op een alternatieve toekomst.
Het werk van kunstenaar Nolan Oswald Dennis verhoudt zich tot actuele discussies rondom onze omgang met het omstreden koloniaal erfgoed in techniek- en wetenschapsmusea, door zich af te vragen of een anti-imperiale, dekoloniale benadering van dit soort museumcollecties andere houdingen, mogelijkheden en potentiële geschiedenissen kan voortbrengen. Voor de aankoop van het werk verdiept Dennis deze complexe materie nog verder door vragen te stellen over de archeologie als discipline, waaronder de technopolitieke banden met andere geschiedenissen van extractie en uitputting als koloniale standaardpraktijken. Deze vragen worden actief in de Nederlandse context gesteld, waarmee Dennis zijn onderzoekspraktijken middenin het veld plaatst van historische museumpraktijken die anders beschouwd en geconceptualiseerd moeten worden.
— Gabi Ngcobo
De eerste presentatie van Specifications for a Reverse Archaeology vond plaats in 2023 in The Javett Art Centre van de Universiteit van Pretoria (Javett-UP). Het werk maakt deel uit van hun solotentoonstelling Nolan Oswald Dennis: geo-logics bij Kunstinstituut Melly, Rotterdam (20 sep. 2024 — 27 apr. 2025).
Dit werk werd geselecteerd door het Commissioning Committee 2021/23 en aangekocht via het Hartwig Art Production | Collection Fund. Vervolgens zal het aan de Nederlandse staat worden gedoneerd en als integraal onderdeel van de nationale Rijkscollectie beschikbaar zijn voor organisaties binnen en buiten Nederland.